Zie je kind

Emotionele veiligheid bij kinderen

Een voorwaarde voor kinderen om zich emotioneel veilig te kunnen voelen is dat zij fysiek veilig zijn. Uiteraard is het aan de pm-ers om de fysieke veiligheid op hun groepen en op andere plekken waar kinderen zich bevinden te bewaken en zo nodig maatregelen te nemen om deze te garanderen.

Emotionele veiligheid is dé basis voor kinderen om zich te kunnen ontwikkelen. Het is belangrijk om waar mogelijk in te spelen op de signalen die kinderen je geven. Kinderen laten je verbaal, maar vaak ook non-verbaal weten waar ze behoefte aan hebben. Het ‘lezen’ van de behoefte achter het gedrag is bij sommige kinderen een hele uitdaging. Toch is het juist belangrijk om goed te kijken naar de behoefte achter het gedrag, zodat je met een professionele blik het kind kan proberen te begrijpen en naar mogelijkheden kunt zoeken om hier positief op te reageren.

Je eigen emoties, die soms worden opgeroepen door bepaald gedrag, kan je beter een plekje geven als je het gedrag van een kind op waarde kunt schatten. Als een kind ongewenst gedrag vertoont, heeft het vaak ergens behoefte aan waar niet aan voldaan wordt. Het kan zijn dat het kind behoefte heeft aan aandacht (bijvoorbeeld bij verzorgingsmomenten waarbij een pm-er 1 op 1 kwalitatieve aandacht kan bieden waardoor het kind ‘emotioneel kan bijtanken’). Het kan ook zijn dat een kind behoefte heeft aan informatie (het snapt iets niet of weet niet hoe het moet handelen) of aan rust (bij overprikkeling), slaap (bij vermoeidheid), eten of drinken (bij honger of dorst).

Dan zijn er ook nog kinderen die gevoelens van onvrede of frustratie ervaren wat te maken kan hebben met thuis of school. Kortom, er kunnen veel verschillende oorzaken zijn voor het ongewenste gedrag dat kinderen vertonen. Door kinderen goed te leren kennen; goed te luisteren naar wat ze je vertellen en laten zien, kan je op ze inspelen. Door daarbij ook (zonder waardeoordeel) te benoemen wat je als pm-er aan het kind ziet (welke emotie heeft het kind/ waar is het kind mee bezig) en wat jij als pm-er gaat doen, geef je voorspelbaarheid. Dit alles biedt de kinderen de emotionele veiligheid die ze nodig hebben.

Als pm-er is het goed om je te verdiepen in de ontwikkelingsfasen die kinderen doorlopen zodat je weet wat je mag verwachten van een kind op een bepaalde leeftijd. Met die kennis ben je minder geneigd om een kind te overschatten, waardoor je beter op het kind kunt afstemmen.